گازهای مبرد چیلر و تهویه مطبوع صنعتی

گازهای مبرد چیلر و تهویه هوا نقش بسیار مهمی دارند. این گازها برای جابجایی حرارت از یک محیط به محیط دیگر استفاده می‌شوند. انتخاب مناسب گاز مبرد برای عملکرد بهینه سیستم بسیار اهمیت دارد.

انواع گازهای مبرد کدامند؟ آیا با گازهای مبرد چیلر و تهویه مطبوع صنعتی آشنا هستید؟ آیا می‌ دانید این نوع گازها چه کاربردهایی دارند؟ گاز مبرد یا گاز فریون یکی از انواع گازهای پر استفاده و پرکاربرد در بخش‌ های صنعتی و خانگی است. در این مقاله  به بررسی این نوع گازهای مبرد می پردازیم.

گازهای مبرد چیلر و تهویه مطبوع صنعتی

گاز مبرد یا گاز فریون یا گازهای خنک کننده تاثیر قابل توجه و خوبی در کارکرد سیستم‌ های مختلف تهویه از جمله اسپلیت یا فن کویل دارد. در حالت کلی این گاز یک گاز طبیعی می‌ باشد که معمولاً به صورت مایع یا گاز تهیه می‌ شود و می‌ تواند گرمای محیط را جذب کرده و عملیات تهویه فضا یا خنک سازی را با یک سیکل عملکرد با سیستم‌ های تهویه مطبوع انجام دهد.

برخی افراد گاز مبرد را با گاز یخچال یا گاز کولر ماشین اشتباه می‌ گیرند، این در حالی است که این نوع گاز به حالت مایع نیز قابل دریافت می باشد. گاز مبرد چیلر صنعتی و تهویه مطبوع جهت تهویه کردن نقش بسیار مهم ایفا می‌ کند. مبردها با استفاده کردن از خواص ترمودینامیکی می‌ توانند از حالت مایع به گاز و از حالت گاز به مایع تبدیل شود.

چنین قابلیت بی‌ نظیر این نوع گازها موجب شده است از آن در زمینه‌ های مختلفی مانند دستگاه‌ های تهویه مطبوع و برودتی استفاده کنند.

البته این نوع گازها در کنار تاثیرات مثبت خودشان معایبی نیز به همراه دارند که از مهم‌ ترین آن ها می‌ توان تخریب لایه اوزون را نام برد. به همین دلیل است که استفاده از آن در صنایع مختلف با محدودیت مواجه است. معیار گرمایش زمین و تخریب لایه اوزون دو پارامتر مهم جهت بررسی کردن مبردها هستند.

دسته‌ بندی گازهای مبرد چیلر و تهویه

بعضی از گازهای مبرد چیلر و تهویه معمول شامل:

1. گاز R-410A: که یک مخلوط از هیدروفلوروکربن‌های (HFC) است و بسیار رایج در سیستم‌های چیلر استفاده می‌شود.
2. گاز R-134a: نیز یک گاز هیدروفلوروکربن (HFC) است که در سیستم‌های تهویه استفاده می‌شود و به عنوان یک جایگزین برای R-12 مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. گاز R-22: که معروف به فرآیندور است و در چند دهه گذشته برای سیستم‌های تهویه مورد استفاده قرار می‌گرفت.

در مجموع، انتخاب گاز مناسب مبرد بر اساس کاربرد، راندمان، کارایی و تاثیر محیط زیست باید در نظر گرفته شود.

گازهای مبرد چیلر و تهویه بخش بسیار مهمی از سیستم‌ های تهویه مطبوع را به وجود می‌ آورند و در انواع مختلفی یافت می‌ شوند. هر کدام از این نوع گازها در سیستم‌ های تهویه مطبوع بازدهی و عملکرد متفاوتی دارند، اما با توجه به ساختار شیمیایی‌ شان به دسته‌ های مختلفی تقسیم می‌ شوند که عبارتند از:

• مبردهای طبیعی

مبردهای طبیعی به صورت مصنوعی به تولید انبوه نمی‌ رسند و ضرری برای لایه اوزون و محیط زیست ندارند. تاثیر کمی که این مبردها بر گرمایش زمین دارند، موجب جلب توجه شده است. از جمله مبردهای طبیعی می‌ توان به هوا، دی اکسید کربن، هیدروکربن، آمونیاک و آب اشاره کرد.

• هیدروفلوئوروکربن

این نوع گاز مبرد کلر ندارند و شامل هیدروژن، کربن و فلوئور هستند. استفاده کردن از این گونه گازها تهدیدی برای محیط زیست ندارد، اما بر روی پدیده گرم شدن زمین تاثیرگذار است.

• کلروفلوئوروکربن (Chlorofluorocarbons (CFC))

نسل قدیمی از گازهای مبرد کلروفلوئوروکربن (CFC) محسوب می‌ شود که در دهه ۳۰ میلادی جزو دسته مواد خنثی و غیر قابل اشتعال توسعه یافت. این مواد برای لایه اوزون خطرناک شناخته شده‌ اند و در دهه ۹۰ میلادی استفاده کردن از چنین گازهایی به علت اثرات مخرب بر روی محیط زیست ممنوع شد.

توجه کنید که از مهم‌ ترین معیارها و ویژگی‌ ها جهت انتخاب کردن گاز و مبرد یا گاز فریون ایمنی آن است. به همین دلیل است که برخی از گازهای فریون به دلیل نداشتن ایمنی کافی روز به روز استفاده‌ ها از آن کاهش پیدا می‌ کند. از جمله مواد خطرناک در این گازها آمونیاک و هیدروکربن خطی است.

ماده‌ ای که برای گازهای مبرد استفاده می‌ شود باید از نظر شیمیایی بی‌ اثر باشد، با رطوبت سیستم‌ های تبریدی هیچ گونه واکنش نامطلوبی نداشته باشد و در صورت نشتی پیدا کردن آسیبی به مواد و وسایل موجود در داخل انبارها وارد نکند. پرکاربردترین گازهای مبرد دسته‌ ای هستند که اثرات خورندگی ندارند.

نتیجه‌ گیری

در این مقاله گازهای مبرد چیلر و تهویه مطبوع صنعتی را بررسی کردیم. گفتیم که گازهای مبرد به دو صورت مایع و گاز وجود دارند و در انواع مختلفی دسته‌ بندی می‌ شوند. در حال حاضر برخی از این گازها به علت اثرات مخربی که بر روی لایه اوزون و محیط زیست دارند، غیر قابل استفاده هستند. در واقع آن چه که در خصوص انتخاب گاز مبرد استاندارد مطرح می‌ شود، ایمنی آن می‌ باشد.

در سایت تهران فریون با انواع گاز مبرد، کاربردهای آن، ویژگی‌ ها و خصوصیات گاز مبرد و غیره بیشتر آشنا شوید.